بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) یک مسئله بهداشت عمومی است که نه تنها یکی از علل اصلی عوارض و مرگ و میر مرتبط با کبد در سراسر جهان است، بلکه یک عامل خطر مستقل برای بیماری های قلبی عروقی است. این به طیف گسترده ای از آسیب های کبدی، از استئاتوز تا استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH)، فیبروز، سیروز و عوارض مرتبط اشاره دارد.
کبد چرب غیر الکلی در حال حاضر ظهور کبدی سندرم متابولیک در نظر گرفته می¬شود، که توسط یک رژیم غذایی پرکالری، در کنار ژنتیک که با پلی مورفیسم های مستعد کننده مشخص می شود، ایجاد می شود. چندین فرضیه بیماری زا در مورد توسعه NAFLD وجود دارد که تجمع چربی در سلول‌های کبدی، کبد را در معرض استرس اکسیداتیو با تولید گونه‌های فعال اکسیژن (ROS)، عدم تعادل التهاب، نکروز سلولی و در نهایت، فیبروز قرار می‌دهد.
شواهدی هم در مدل‌های حیوانی و هم در انسان‌ها از نقش کلیدی استرس اکسیداتیو در پیشرفت NAFLD حمایت می‌کنند. افزایش محتوای مواد اکسید شده (oxidation products)، در کبد و خون و کاهش فعالیت آنتی اکسیدانی پلاسما در بیماران NAFLD ثبت شده است. همچنین نشان داده شده است که تولید گونه‌های فعال اکسیژن (ROS)، در بیماران مبتلا به استئاتوهپاتیت غیر الکی (NASH)، در مقایسه با افراد مبتلا به استئاتوز ساده بیشتر است و مطالعات بیشتر بهبود NASH را پس از مصرف مکمل های آنتی اکسیدانی نشان داد، که به طور غیرمستقیم از دخالت استرس اکسیداتیو در پیشرفت استئاتوز حمایت می کند.
رژیم غذایی پر کالری نشان دهنده یک مکانیسم اساسی برای تولید گونه‌های فعال اکسیژن (ROS)، و در نتیجه افزایش نیاز به آنزیم های آنتی اکسیدانی، مانند گلوتاتیون ردوکتاز است که برای محدود کردن آسیب اکسیداتیو، به ویژه در افراد چاق شدید، افزایش می یابد. NAFLD اغلب بدون علامت است و به طور تصادفی توسط آزمایشات عملکرد کبد خون یا بررسی های ابزاری کشف می شود.
درمان مستلزم تغییر مداوم در عادات سبک زندگی است. داده های حاصل از مطالعات و دستورالعمل های بین المللی فواید سلامتی مرتبط با کاهش وزن و ورزش را تائید کرده اند. به این ترتیب، رژیم غذایی مدیترانه ای به دلیل اثربخشی آن بر وضعیت کبد که منجر به بهبود حساسیت به انسولین و پروفایل لیپیدی می شود، و همچنین به عنوان یک شکل اولیه پیشگیری برای بیماری های مرتبط با NAFLD به نظر می رسد مناسب باشد.
مطالعه ای نشان داد که رژیم غذایی مدیترانه ای به تنهایی یا همراه با مجموعه آنتی اکسیدانی باعث بهبود پارامترهای آنتروپومتریک، پروفایل لیپیدی و کاهش تجمع چربی کبدی و سفتی کبد می شود. با این حال، بیمارانی که در آن ها رژیم غذایی با مصرف آنتی اکسیدان همراه بود، نه تنها بهبود قابل توجهی در حساسیت به انسولین نشان دادند، بلکه کاهش مداوم پارامترهای آنتروپومتریک را در مقایسه با بیمارانی که فقط رژیم مدیترانه ای داشتند نشان داد. روی هم رفته، این نتایج از مزایای مکمل آنتی اکسیدانی در بیماران دارای اضافه وزن مبتلا به NAFLD حمایت کرد.

با این حال، در حال حاضر هیچ اتفاق نظری در مورد درمان دارویی NAFLD وجود ندارد. بسیاری از داروها برای پیشگیری یا بهبود NAFLD آزمایش و پیشنهاد شده اند. رایج ترین رویکرد استفاده از داروهای ضد دیابت خوراکی کلاسیک از جمله تیازولیدین دیون ها بوده است که استفاده از آن ها اثرات افزایش دهنده حساسیت به انسولین و همچنین عوامل کاهش دهنده چربی هستند.

تهیه شده توسط: فرناز جعفرپور